11 november 2014

Kazimir Malevich - De jaren van de figuratie
23 november 2014 t/m 15 maart 2015

Zestig topstukken uit het Staats Russisch Museum in St. Petersburg komen naar het Drents Museum in Assen. Het zijn de werken van een grote solotentoonstelling van een van de beroemdste Russische kunstenaars uit de eerste helft van de twintigste eeuw: Kazimir Malevich (1878-1935). Uniek aan de tentoonstelling is dat voor het eerst buiten Rusland een grote selectie te zien is van zijn latere en vrij onbekende figuratieve werk. Malevich - vooral bekend vanwege zijn abstracte kunst - maakte dit figuratieve werk vanaf 1928 tot aan zijn dood in 1935. 

Veelzijdig oeuvre
Het oeuvre van Malevich is duizelingwekkend. Zijn carrière loopt langs verschillende stijlen zoals impressionisme, symbolisme, kubisme en ‘suprematisme’, de naam die hijzelf meegaf aan zijn abstracte stijl. De tentoonstelling toont de ontwikkeling die Malevich heeft doorlopen, met onder meer het wereldberoemde abstracte Zwart Vierkant, waarvan de versie uit ca. 1923 te zien is, tot aan het latere renaissance-zelfportret (1933). De nadruk bij de tentoonstelling ligt vooral op zijn minder bekende kleurrijke figuratieve werk.

Kleurrijke figuratieve werk 1928-1935
Eind jaren twintig verlaat Malevich het suprematisme, voor hem een doodlopende weg. Vanaf 1928 keert hij terug naar de figuratie, maar pakt het anders aan dan voorheen. De boerenbevolking is dan vooral het onderwerp van zijn werk. Kenmerkend zijn de gezichten, opgebouwd uit vereenvoudigde vormen, vaak in rood, wit en zwart. Verschillende  topstukken uit deze periode zijn in de expositie te zien. Na Malevich’ dood zijn die werken ondergebracht in het Staats Russisch Museum. Pas in de jaren tachtig mochten ze weer getoond worden. 

Kostuums en dodenmasker
Naast de schilderijen is ook een serie kostuums en ontwerptekeningen te zien in de tentoonstelling. Malevich maakte deze voor de avantgardistische opera De overwinning op de zon die in 1913 werd opgevoerd in St. Petersburg. Het zijn de eerste aanzetten tot het suprematisme van de kunstenaar. Bij de expositie wordt een filmregistratie van deze opera getoond. Verder toont het Drents Museum het dodenmasker van Malevich en een gipsen afgietsel van zijn hand. Tot 2000 hebben ze lange tijd anoniem in het depot van het Staats Russisch Museum gelegen. Nu zijn deze gipsafgietsels voor het eerste buiten Rusland te zien.
Na Realisme uit Leipzig en De Sovjet Mythe is deze tentoonstelling de derde in de serie Internationaal Realisme in het Drents Museum. 

Publicaties
Bij de tentoonstelling verschijnt de publicatie Kazimir Malevich - De jaren van de figuratie, een uitgave van WBOOKS. Het boek kost € 24,95 en is verkrijgbaar in de Museumshop.
Bijzonder is ook de uitgave van het kinderboek Kazimir Malevich - President van de ruimte van Jan Paul Schutten (Gouden Griffelwinnaar 2014). Deze uitgave van WBOOKS kost € 12,95 en is ook verkrijgbaar in de Museumshop.

Persfoto's
Klik hieronder op de afbeeldingen om deze te vergroten.

   

   

Bijschriften (van links naar rechts):
- Kazimir Malevich, Een ingewikkeld voorgevoel (Torso in een geel shirt), olieverf op doek, ca. 1932, Collectie Staats Russisch Museum, St. Petersburg
- Kazimir Malevich, Zelfportret (Kunstenaar), 1933, olieverf op doek, Collectie Staats Russisch Museum, St. Petersburg
- Kazimir Malevich, Zwart Vierkant, ca. 1923, olieverf op doek, Collectie Staats Russisch Museum, St. Petersburg
- Kazimir Malevich, Sportlieden, 1930-1931, olieverf op doek, Collectie Staats Russisch Museum, St. Petersburg
- Kazimir Malevich, Bij de oogst (Marfa en Vanka), 1928-1929, olieverf op doek, Collectie Staats Russisch Museum, St. Petersburg
- Kazimir Malevich, Kop van een boer, 1928-1929, olieverf op doek, Collectie Staats Russisch Museum, St. Petersburg
- Kazimir Malevich, Rode cavalerie, ca. 1932, olieverf op doek, Collectie Staats Russisch Museum, St. Petersburg

Kostbare eieren uit het Tsarenrijk - Geloof, Hoop en Liefde
23 november 2014 t/m 1 maart 2015

Tegelijk met de Malevich-tentoonstelling opent het Drents Museum op 23 november de tentoonstelling Kostbare eieren uit het Tsarenrijk. Op de afdeling Kunst 1885-1935 is een bijzondere verzameling Russische eieren te zien. Deze pronkjuwelen, uitgevoerd in de meest kostbare materialen met unieke versieringen, staan symbool voor de pracht en praal van de Russische hofcultuur rond 1900.

Luxueuze en extravagante eieren
In Rusland bestaat van oudsher de traditie om elkaar met Pasen een versierd ei cadeau te doen. Met het eerste paasei dat hofjuwelier Karl Fabergé (1846-1920) in 1885 voor de tsaar maakte, was een nieuwe trend geboren. De elite maakte er een sport van om deze eieren zo luxueus en extravagant mogelijk uit te laten voeren. Bijna 130 jaar later spreken deze pronkjuwelen onverminderd tot de verbeelding.

Appelbloesem-ei van Karl Fabergé
Het topstuk van de tentoonstelling is het wereldberoemde Appelbloesem-ei van Fabergé uit 1901. Dit pronkjuweel is in kwaliteit vergelijkbaar met de Fabergé-eieren voor de tsaren. HetAppelbloesem-ei maakt deel uit van een serie Fabergé-eieren die scheepsmagnaat Aleksander Kelkh aan zijn echtgenote Varvara schonk. Het maken van een Fabergé-ei duurde ruim een jaar. Een speciaal team van ambachtslieden werkte in het grootste geheim aan een nieuw exemplaar. In dit prachtige paasei van Russische jade, goud, email en diamanten is de invloed van de Japanse kunst en art nouveau zichtbaar.

In totaal zijn 130 eieren in de expositie te zien, alle afkomstig uit het Landesmuseum in Liechtenstein. Dit museum bezit een van de grootste verzamelingen Russische eieren ter wereld. Nog nooit eerder is de verzameling buiten Liechtenstein gepresenteerd.

Publicatie
Bij de tentoonstelling verschijnt Kostbare eieren uit het Tsarenrijk, een uitgave van WBOOKS in Zwolle. Het boek kost € 19,95 en is verkrijgbaar in onze Museumshop.

Persfoto's
Klik hieronder op de afbeeldingen om deze te vergroten.

  

  

Bijschriften (van links naar rechts):
- Karl Fabergé, Mikhail Perkhin, Appelbloesem-ei, St. Petersburg 1901, gemaakt in opdracht van Alexander Kelkh voor zijn echtgenote Varvara, goud, diamanten, nefriet (Russische jade), Collectie Liechtensteinisches LandesMuseum, Vaduz (voorheen Collectie Adulf Peter Goop)
- Detail van het Appelbloesem-ei
- Alexander Edvard Tillander, Paasei met parfumfles, 1896-1908, goud en email, 4,5 cm hoog, 
 Collectie Liechtensteinisches Landesmuseum, Vaduz (voorheen Collectie Adulf Peter Goop)
- Onbekende fabriek, Rusland, Paasei van lak met gezicht op de Christus Verlosserkathedraal te 
 Moskou, ca. 1900, gemengde techniek, 16 cm hoog, Collectie Liechtensteinisches Landesmuseum, 
 Vaduz (voorheen Collectie Adulf Peter Goop)
- Fjodor Rückert, Paasei van email-cloisonné met engel, 1896-1908, zilver en email-cloisonné, 8,9 cm hoog, collectie Liechtensteinisches LandesMuseum, Vaduz (voorheen Collectie Adulf Peter Goop)
- Karl Fabergé, Drie miniatuur paaseieren, voor 1896-1915, diverse  materialen, Collectie Liechtensteinisches LandesMuseum, Vaduz (voorheen Collectie Adulf Peter Goop)