Ten­toon­stel­lings­tekst: Bronstijd

Gevonden in de bedding van de Târnava Mică rivier, in een zandgroeve – (gemeente Șona, district Alba)
Vroege ijzertijd – 10e-8e eeuw v.Chr. 
MNIR nr. inv. 47584.

Een gouden kommetje met twee handvatten werd in 1894 gevonden tijdens werkzaamheden in een zandgroeve, gelegen in de bedding van de Târnava Mică rivier. Er is geen verdere informatie bewaard gebleven over de context van de vondst. Het gouden kommetje van Biia is een meesterwerk van metallurgische technologie en kunst uit de vroege ijzertijd, vervaardigd door koud hameren uit een enkel stuk goud. Gezien de complexe vorm van het artefact kan men de goudsmid die het maakte beschouwen als een uitzonderlijk begaafd ambachtsman, met een indrukwekkend vermogen om de vervormbaarheid van goud te benutten en een uitbundig decoratief talent. 

Het kommetje van Biia beeldt een leren zak uit, met twee handvatten die eindigen in spiralen. De buik van het kommetje is volledig versierd met zonnesymbolen – concentrische cirkels en lijnen van stippen, gerangschikt in verschillende registers. De decoratie is gerangschikt volgens een kruispatroon, dat de vier windstreken en de opeenvolging van de seizoenen symboliseert. Het is zeer waarschijnlijk dat het gouden kommetje van Biia niet bedoeld was voor dagelijks gebruik, maar voor het uitvoeren van belangrijke religieuze rituelen, verbonden met de zonaanbidding, voordat deze als offer aan de goden werd gegeven door het in de rivier Târnava te verbergen.    

Gevonden "În fânaț", gelegen op 400 m ten westen van het dorp, op de linkeroever van de rivier Rădeauca – (gemeente Păstrăveni, district Neamț) 
Vroege ijzertijd - 12e-10e eeuw v.Chr. 
CMNNT nr. inv. 5549-5550 

De schat werd bij toeval gevonden in 1965 of 1966. Er is geen informatie beschikbaar over de staat van de vondst. Het lijkt erop dat de schat oorspronkelijk bestond uit acht gouden kommetjes, maar uiteindelijk zijn er slechts vijf teruggevonden. Drie van de kommetjes zijn vrijwel volledig bewaard gebleven, terwijl de overige twee ernstig gefragmenteerd zijn. Waarschijnlijk maakten de gouden kommetjes, tweehandige kantharoi en een eenhandige beker uit de schat van Rădeni deel uit van een "koninklijke" servies uit de vroege ijzertijd. Alle vaten vertonen echter sporen van breuken voordat ze in de grond werden begraven. Deze rituele vernietiging van gebruiksvoorwerpen is typisch voor voorwerpen die aan de goden werden geofferd. 

Onnauwkeurige vindplaats (gemeente Văcărești, district Dâmbovița) 
Midden bronstijd – Eind 3e millennium – eerste helft van het 2e millennium v.Chr. 
MNIR nr. inv. 11422, P. 23238, P. 23244. 

De omstandigheden en de exacte locatie van de ontdekking van de twee schatten met gouden en electrum wapens zijn onbekend. Waarschijnlijk werd de eerste schat (Perșinari I) in 1954 gevonden tijdens de kleiwinning door een lokale boer. Volgens onderzoeken door Octavian Iliescu, de voormalige hoofdconservator van de muntkamer van de bibliotheek van de Roemeense Academie, bestond de eerste schat uit minstens een gouden kortzwaard en vier of vijf strijdbijlen van electrum (een natuurlijke legering van zilver en goud). Alle objecten uit deze schat zijn zwaar beschadigd door de vinder. 

De tweede schat van Perșinari werd vóór 1962 gevonden, op een andere locatie maar vlakbij de plaats waar de eerste schat was gevonden. De tweede schat bestond uit minstens 12 gouden dolken. De meeste, namelijk 11, werden in 1962 teruggevonden en de laatste werd in 1977 zwaar beschadigd teruggevonden. 

De objecten uit de schatten van Perșinari zijn onderworpen aan een grondige reeks atoom- en nucleaire analyses. Het zwaard werd gegoten in een stenen mal, een gebruikelijke technologie uit de bronstijd, maar het handvat roept interessante vragen op. Analyses van de sporen van metaal op de rand van het zwaard leverden een grote wetenschappelijke verrassing op: het is gemaakt van messing, een legering van koper en zink, en is het oudste bekende voorwerp van dit soort in Europa. Het handvat was aan het lemmet gesoldeerd, wat ook een technische innovatie was in de metallurgie van de midden-bronstijd in Zuidoost-Europa. 

De analyse van het metaal van de 12 dolken toonde aan dat ze waren gemaakt van een kunstmatige legering van goud, zilver en koper. Zilver en koper werden opzettelijk toegevoegd aan het goud om de mechanische sterkte van de objecten te verbeteren. Onderzoek van de oppervlakken laat zien dat de dolken verschillende stadia van voltooiing vertonen. Sommige lijken net te zijn gegoten en hebben hun ruwe uiterlijk behouden, terwijl andere bijna klaar zijn, gepolijst en klaar voor gebruik. Geen van de dolken is echter ooit gebruikt, omdat ze allemaal de gaten missen om de handvatten te bevestigen. 

De strijdbijlen stellen andere interessante technologische vragen, omdat ze werden gemaakt door klompjes van een natuurlijke legering van zilver en goud te hameren. 

De inhoud van de twee schatten van Perșinari vormt een unieke vondst onder de honderden andere gouden artefacten die op Roemeens grondgebied zijn gevonden, daterend uit de bronstijd en vroege ijzertijd. De typologie van het zwaard vertoont enige vroege Myceense invloed, terwijl het ruwe materiaal dat werd gebruikt voor de strijdbijlen mogelijk van Anatolische of Kaukasische oorsprong is, omdat dergelijke ertsen ontbreken in de Karpatenregio. Helaas zijn de bijlen volledig gebroken in kleine fragmenten, waardoor het moeilijk is om ze aan een bepaalde typologische klasse of groep toe te wijzen. 

Ondanks dat ze slechts gedeeltelijk zijn bewaard en vaak in slechte staat verkeren, kunnen de objecten uit de twee schatten van Perșinari worden beschouwd als een van de belangrijkste vondsten van edelmetalen uit de bronstijd in Europa. Ze vormen een uitzonderlijk zeldzame vondst van pronk- en symbolische wapens uit de bronstijd, die de ideologie, het dagelijks leven en de culturele omgeving van de hoogste rangen van de militaire en politieke elites belichten.