De Dode Zeerollen

Op de tentoonstelling werden in totaal zestien rollen getoond (in twee sets van acht stuks) die van groot belang zijn voor onze kennis over het vroege jodendom en christendom. Een aantal fragmenten was nog niet eerder aan het publiek getoond. Naast de manuscripten waren er ruim 400 bijzondere objecten uit het oude Judea, Masada, En Gedi, Gamla, Jeruzalem en de grotten van Qumran, die de geschriften in de culturele en historische context van de Grieks-Romeinse tijd plaatsten.
Het Drents Museum werkte voor deze tentoonstelling nauw samen met  gastconservator Prof. Dr. Mladen Popović van het Qumran Instituut en curator mw. Adi Ziv van de Israel Antiquities Authority in Jeruzalem.

Van onschatbare waarde
De vondst van de Dode Zeerollen wordt als een van de grootste archeologische ontdekkingen van de 20ste eeuw beschouwd. De teksten, geschreven tussen de tweede eeuw voor -  tot de eerste eeuw na Christus, zijn tussen 1947 en 1956 gevonden in elf grotten in de omgeving van Qumran, aan de noordwestkust van de Dode Zee. De rollen die in het Drents Museum getoond werden zijn afkomstig uit de grotten 4 en 11. Grot 11 wordt ook wel de ‘Dutch cave’ genoemd, omdat de meeste rollen uit die grot onderzocht en vertaald zijn door het Qumran Instituut in Groningen. De teksten op deze rollen zijn van grote waarde voor onze informatie over de geschiedenis en cultuur uit de tijd van Jezus.

Begrip ontwikkeling heilige teksten
De rollen die werden gepresenteerd zijn op verschillende manieren van belang voor ons begrip van de ontwikkeling van een canon van heilige teksten. Zo toont de ‘Psalmenrol’ dat er meerdere versies van het Psalmenboek waren. Ook enkele teksten die niet in de Bijbel zijn terechtgekomen werden tentoongesteld. Deze lieten zien op welke manieren Bijbelse tradities verder werden ontwikkeld, in bekende en onbekende richtingen. Voorbeelden hiervan zijn de ‘Regel van de Gemeenschap’, het ‘Apocryphon van Daniel’ en ‘Het Nieuwe Jeruzalem’. Een van de ´Dutch cave-rollen´ is extra spectaculair door zijn afmeting: de ‘Paleo-Leviticus’ rol is met één meter lengte het langste deel van een rol dat te zien was.

Vormgeving
Dit alles werd in een indrukwekkende vormgeving getoond, waarbij de bezoeker zich waande in de woestijnomgeving waarin de Dode Zeerollen geschreven én gevonden zijn. De tentoonstelling werd ontworpen door Kossmann.deJong Exhibition Architects en was exclusief voor Nederland in het Drents Museum te zien. Daarna reisde de tentoonstelling door naar het Schlossmuseum in Linz (Oostenrijk).

De fragmenten
De zestien rollen werden vanwege de kwetsbaarheid van het materiaal in twee sets van acht getoond. Halverwege de tentoonstelling (medio oktober 2013) werd de eerste serie van acht vervangen door een tweede serie.