Hedendaags realisme

Het Drents Museum heeft een uitgebreide collectie hedendaags realisme, met daarin werk van de Noordelijke Figuratieven en de Neue Leipziger Schule.

Kunst van nu waarin je herkent wat je ziet, dat is kort gezegd wat je tegenkomt in de collectie hedendaags realisme. Figuratieve kunst dus. Het Drents Museum begon als een van de eerste musea in Nederland met het verzamelen hiervan.

Realisme uit Nederland

Toonaangevend binnen deze collectie is het werk van de Noordelijke Figuratieven, waaronder Matthijs Röling (1943), Wout Muller (1946-2000), Henk Helmantel (1945) en Clary Mastenbroek (1947). Vanaf eind jaren 1960 zetten zij zich af tegen het idee dat alleen abstract werk ‘goede kunst’ is. Aan de Academie Minerva in Groningen, waar Röling en Muller lesgeven, staat de herwaardering voor het ambacht centraal. Er zijn lessen in anatomie, vormstudie en kleurenleer. Veel van hun leerlingen houden vast aan wat zij leren in hun studententijd.

Zo wordt de Academie Minerva een broedplaats voor meerdere generaties figuratieve kunstenaars, waaronder Sam Drukker (1957) en Pieter Pander (1962). Hun werk is te vinden in de museumcollectie. Maar ook andere Nederlandse realistische kunstenaars zijn bij ons vertegenwoordigd, zoals Atousa Bandeh Giasabadi (1968), Tamara Muller (1975), Carolein Smit (1960), Stijn Rietman (1979) en Simon Schrikker (1973).

Interieur met schilder en zijn model
Drents Heideschaap met herderin
Stilleven met Drentse archeologica

Collectie De Buitenplaats

Sinds 2024 is Museum De Buitenplaats in Eelde onderdeel van het Drents Museum en draagt het museum de naam Drents Museum De Buitenplaats. De gehele collectie van De Buitenplaats is onderdeel geworden van de collectie hedendaags realisme van het Drents Museum.

Aan de basis van de collectie van De Buitenplaats staat het echtpaar Jos van Groeningen (1934-2018) en Janneke van Groeningen-Hazenberg (1943-2007). De kern van de Buitenplaats-collectie bestaat uit figuratieve kunst uit Noord-Nederland en daarbuiten. Je vindt er werk van onder meer Matthijs Röling (1943), Olga Wiese (1944), Piet Sebens (1961), Charlotte van Pallandt (1898-1997) en Eja Siepman van den Berg (1943).

Het echtpaar Van Groeningen verzamelt niet alleen, maar geven vanaf 1983 bijvoorbeeld ook opdracht aan Matthijs Röling, Wout Muller, Clary Mastenbroek, Olga Wiese en Pieter Pander om de wanden van het 17de-eeuwse Nijsinghhuis te beschilderen. Het huis is als onderdeel van Drents Museum De Buitenplaats te bezoeken: een echte aanrader!

Neue Leipziger Schule

Sinds 2009 toont en verzamelt het Drents Museum ook werk van kunstenaars van de Leipziger Schule, een stroming van moderne kunstschilders uit de Duitse stad Leipzig. Hun leerlingen vormen later de Neue Leipziger Schule. Je vindt bij ons werk van onder meer Rosa Loy (1958), Matthias Weischer (1973), Tilo Baumgärtel (1972) en Mirjam Völker (1977).

Deze kunstenaars hebben vrijwel allemaal gestudeerd aan de Hochschule für Grafik und Buchkunst in Leipzig. Op deze academie wordt, net als op de Groningse Academie Minerva, veel aandacht besteed aan het ambacht.

In de DDR-tijd, die duurt van 1949 tot 1990, is het realisme is Duitsland bovendien een populaire kunstvorm. Iets wat ook aan de academie in Leipzig niet voorbijgaat en de vorming van deze generaties kunstenaars kleurt

Realisme buiten Europa

Het Drents Museum richt zich steeds meer op figuratieve kunst van buiten de Europese grenzen. De recente verwerving van het werk van de Zuid-Afrikaanse kunstenaar Deborah Poynton (1970) is daar een goed voorbeeld van.

Topcollectie dankzij schenkingen

De 4.500 objecten in de collectie hedendaags realisme zijn voor een belangrijk deel bijeengebracht door schenkingen. Zo kreeg het museum in 2010 de ING-collectie van 271 topstukken uit de Nederlandse figuratieve kunst. Mede door die schenking is het Drents Museum dé plek in Nederland voor hedendaagse realistische kunst. Recent zijn ook enkele belangrijke verzamelingen met werk van Matthijs Röling en andere kunstenaars geschonken aan het museum.

Hedendaagse topstukken

Belangrijke werken uit de collectie hedendaags realisme zijn Interieur met schilder en zijn model (1970) van Matthijs Röling, Substanzen (2019) van Rosa Loy (2017-2018) en het zelfportret In-Between Self (2021) van Deborah Poynton. Hoe divers ook, deze werken hebben de aandacht voor het ambacht gemeen. Zo haalt Röling veel inspiratie uit de techniek van zijn voorgangers uit de 17de-eeuw en werkt Loy met zelfgemaakte verf.

Humor staat centraal in de keramieken kunstwerken van Carolein Smit. Haar Drents Heideschaap met herderin (2017) is een absolute blikvanger uit onze collectie. Hetzelfde geldt voor het poëtische werk van Atousa Bandeh Giasabadi: met het werk Requiem for a beggar mother (2015) vertelt zij een zeer persoonlijk, maar symbolisch vormgegeven verhaal.

Requiem for the beggar mother
Substanzen
In-Between Self

Tentoonstellingen hedendaags realisme

Het Drents Museum organiseert met regelmaat tentoonstellingen over hedendaags realisme. Een van de hoogtepunten is Realisme uit Leipzig (2009). Dit overzicht van drie generaties Leipziger kunstenaars is een primeur in Nederland. Meerdere solotentoonstellingen van kunstenaars uit de Neue Leipziger Schule volgen, zoals Rosa Loy – Bilder Bergen (2017-2018), Kristina Schuldt – Brutal Paradise (2021-2022), Neo Rauch – Wegzeher (2022-2023) en Tilo Baumgärtel - Das selbe Wasser (2023-2024).

Een ander hoogtepunt is de tentoonstelling The American Dream (2017-2018), over het Amerikaans realisme uit de periode 1945-2017, met kunstwerken van Edward Hopper (1882-1967), Alice Neel (1900-1984) en Andy Warhol (1928-1987) in het Drents Museum en Kunsthalle Emden in Duitsland. Daarnaast waren er grote overzichtstentoonstellingen van onder meer Henk Helmantel (2020-2021) en Antonio López (2024).

Voor kunstenaars: Studio DM

Vlak naast het museum vind je artist residence Studio DM, een huis waar kunstenaars mogen verblijven en werken. Het museum wil niet alleen een plek zijn voor kunst die al gemaakt is, maar ook voor kunst die nog gemaakt moet worden. We nodigen kunstenaars uit om zich tijdens een werkperiode te laten inspireren door Drenthe of door de collectie van het Drents Museum. Heb je interesse in een verblijf in Studio DM? Stuur ons een voorstel!

Studio DM