Vernieuwers in draad en verf
Tentoonstelling vergeten kunstenaarsduo Van Zeegen vanaf 30 maart.
Vanaf 30 maart 2024 presenteert het Drents Museum de eerste overzichtstentoonstelling en publicatie over het wonderlijke kunstenaarspaar Christine en Janus van Zeegen. Het duo, zus en broer, werkt begin 1900 op een bijzondere manier samen. Hun kunst is in die tijd in veel opzichten vernieuwend. Janus maakt lijntekeningen van motieven uit de planten- en dierenwereld en Christine vertaalt deze naar eigen inzicht in kleurrijk kunstnaaldwerk. In de tentoonstelling Christine en Janus van Zeegen – Vernieuwers in draad en verf zal naast de eigen collectie en bruiklenen ook werk uit particuliere collecties te zien zijn. Hedendaags textielkunstenaar Alexandra Drenth is uitgenodigd om zich te laten inspireren door het werk van Christine en Janus van Zeegen.
Het kunstnaaldwerk van Christine van Zeegen (1890-1973) is razend populair in haar tijd. Aanvankelijk vertaalt Christine de lijntekeningen van planten en dieren van haar broer Janus naar eigen inzicht in kleurrijke borduursels. Later gaat zij ook zelf ontwerpen. Haar uitvoering is vooruitstrevend waarbij zij soms kiest voor losse draden in haar werk, iets dat zeer ongebruikelijk is.
Christine van Zeegen, Zeepolyp, 1918, TextielMuseum, Tilburg (Foto: Frans van Ameijde en Joep Vogels, TextielMuseum)
Janus van Zeegen, Diepzeetuin, circa 1918, eigen collectie (schenking Stichting Schone Kunsten rond 1900).
Janus van Zeegen (1881-1961) experimenteert met zand en andere materialen in de verf op zijn eigen schilderijen. Je zou hem kunnen beschouwen als de eerste materiekunstenaar in Nederland. Als onderwerpen kiest hij spectaculaire natuurverschijnselen en onderwatertaferelen, vaak bestudeerd in Artis. Het kunstenaarspaar krijgt lof van onder meer Hendrik Petrus Berlage, Jan Toorop en Jan Sluijters. Toch zijn ze vandaag de dag vrijwel vergeten.
Uitzonderlijke samenwerking tussen kunstenaars
De bijzondere manier waarop zus en broer samen het kunstenaarschap beoefenen is uitzonderlijk voor hun tijd. Hoewel beiden niet tot de voorhoede van de moderne kunst behoren, neemt hun werk een eigen plaats in binnen de wereld van de beeldende en toegepaste kunst rond 1900. Het kunstnaaldwerk wordt soms zelfstandig maar ook als onderdeel van kamerschermen of andere meubelstukken uitgevoerd. De meeste werken in de tentoonstelling Christine en Janus van Zeegen – Vernieuwers in draad en verf zijn niet eerder aan het publiek getoond. Bij de tentoonstelling verschijnt in samenwerking met Waanders Uitgevers een publicatie in de reeks Monografieën van het Drents Museum over kunstenaars uit het tijdperk rond 1900. Op 7 juni organiseert het Drents Museum een symposium over Christine en Janus van Zeegen en andere kunstenaarsparen uit hun tijd.
Christine van Zeegen, Vliegende vis (borduurwerk voor vuurscherm), 1920, eigen collectie (schenking uit particuliere collectie)
Janus van Zeegen, Onderwatertafereel met maanvis, ongedateerd, eigen collectie (schenking Stichting Schone Kunsten rond 1900).
Reizend doorborduurwerk
Hedendaags textielkunstenaar Alexandra Drenth is uitgenodigd om zich te laten inspireren door het werk van Christine en Janus van Zeegen. Het resultaat wordt gepresenteerd in de tentoonstelling. Op haar beurt zal Alexandra Drenth ook weer anderen inspireren. Tijdens de tentoonstelling reist een naaldkunstwerk van haar door Drenthe. Dat, speciaal voor deze expositie gemaakte, onaffe werk wordt door negen handwerkclubs afgemaakt. Het gezamenlijke ‘doorborduurwerk’ tegen het eind van de tentoonstelling in het Drents Museum te bewonderen.
