In 1964 wordt er een jonge student van de kunstacademie in Amsterdam gestuurd. De reden? Ruzie met de docenten. De kunstenaar in spé is het niet eens met de manier waarop wordt lesgegeven. Hij vindt dat er meer focus moet worden gelegd op de ambachtelijkheid en techniek van het schildersvak. De focus op abstracte of conceptuele kunst vindt hij om die reden maar niks: meestal zitten die kunstwerken namelijk helemaal niet goed in elkaar.

De naam van deze eigenzinnige rebel is Matthijs Röling. Na enkele omzwervingen door Europa en Nederland gaat hij in 1965 met zijn vrouw Karin in zijn ouderlijk huis op landgoed Groenestein in Groningen wonen. Al in 1970 vertrekt het koppel echter naar het Duitse dorpje Bollschweil. Dat bevalt Röling best goed: hij leert er kunstenaarsvrienden kennen en het is er een stuk rustiger dan in Nederland. Maar toch knaagt er iets aan hem. Hij wil graag dat zijn kinderen in Nederland opgroeien. Daarom pakt de familie twee jaar later opnieuw hun koffers. Ze strijken neer in een oude boerderij in Ezinge, waar Röling tot zijn overlijden zal wonen.

◼️ Boerderij in Ezinge. Foto's: Mischa Keijser

Populair

Ondertussen is Röling een bekende naam geworden in Nederland. Na zijn eerste museale tentoonstelling in het Drents Museum in 1965 begint de verkoop van zijn schilderijen goed te lopen. ‘Armoede heb ik nooit geleden’, zegt hij zelf. Hoewel de kunstcritici geen liefhebber zijn van Rölings ‘ouderwetse’ werk, is het publiek dat wel. Vaak zijn zijn werken al verkocht voordat de daadwerkelijke tentoonstelling opent.

In 1973 begint Röling als docent aan de kunstacademie Minerva in Groningen. Hij is ontzettend geliefd. Tientallen jonge studenten zien hem als hun grote voorbeeld en volgen zijn lessen. Over zijn docentschap zegt Röling zelf: ‘Ik vind het leuk om met de jeugd om te gaan. Het doorgeven en herontdekken van de traditie. Ik kijk met tevredenheid terug op het werk van sommige ex-studenten; dan voel ik een zekere trots.’

◼️ Matthijs Röling, Bollschweil, 1974
Collectie Drents Museum, langdurig bruikleen Rijksdienst Cultureel Erfgoed | © c/o Pictoright Amsterdam 2024

Nog altijd een rebel

Röling heeft inmiddels meerdere kinderen en een vaste baan. Maar zijn rebelsheid is hij nog lang niet verloren. Het is geen geheim dat de kunstenaar regelmatig zijn roes uitslaapt in zijn klaslokaal of zijn pauzes spendeert bij het café naast de academie. Hij leidt een wild leven. In 1988 verft hij zelfs uit protest de muren van Academie Minerva blauw, omdat hij al dat wit maar ‘ziekenhuisachtig’ vindt. Daar is het bestuur van Minerva, die niet op de hoogte was van deze actie, helemaal niet blij mee. Uiteindelijk gaat gewoon de witkwast er weer overheen.

In de jaren tachtig werkt Röling steeds vaker samen met andere kunstenaars. Zo zit hij in de kunstenaarsgroep Fuji Art Association en werkt hij aan monumentale schilderingen met Wout Muller. Die samenwerkingen zijn succesvol, maar eindigen vaak ook in conflict. Zo levert Röling steevast zijn werk te laat in voor de tentoonstellingen van de Fuji-groep en eindigt de samenwerking met Muller in 1991 na een ruzie over het schilderen van een boom. Het is iets waar hij veel spijt van heeft: ‘Het was mijn schuld. In die tijd was er niemand aanwezig om mij te sturen.’

Matthijs Röling, 'Interieuropdracht voor Cees Röling', 1991. Collectie Drents Museum

Het einde van de carrière

In 2009 moet Röling stoppen met schilderen. Zijn rechterhand, waar hij al sinds 1990 problemen mee heeft, begint zeer te doen. Hij neemt een korte pauze. Maar het gevoel in zijn hand keert nooit meer volledig terug en hij moet zijn penselen voorgoed laten staan. Dat is best moeilijk voor een man wiens leven compleet in het teken staat van kunst. Gelukkig leeft zijn enorme schildertalent door in zijn schilderijen. Daarnaast geeft hij nog heel wat jaren les, totdat zijn gezondheid dat niet meer toelaat. In juli 2024 overlijdt Röling op een zelfgekozen moment. Hij wordt 81 jaar.