Navigatie overslaan

Sien­tje Mes­dag-van Houten

1834 - 1909

Met uitbundige penseelstreken schildert Sientje Mesdag-van Houten het leven op het land. Ze heeft daarbij oog voor de schoonheid van het ruige landschap dat ze onder meer vindt in Drenthe en op de Veluwe. Schoonheid waar je wat meer je best voor moet doen. Denk aan de uitgestrektheid van een kale vlakte of een vervallen schaapskooi in het maanlicht. Vaak is een vrouwfiguur te zien die de harmonie van mens en natuur symboliseert. Haar krachtige beelden zijn opvallend anders dan de pittoreske plaatjes die veel van haar Haagse School-collega’s maken. Er is eerder een verwantschap te zien met haar jongere tijdgenoot Vincent van Gogh.

◼️ Sientje Mesdag-van Houten, Schaapskooi met vrouwtje en schaap (1854-1909), collectie Drents Museum

Groningse roots

Mesdag-van Houten groeit op in Groningen, als dochter in een welvarend gezin dat een internationale houthandel runt. Vader is politiek actief en heeft een kleine kunstcollectie. Broer Samuel wordt bekend van het kinderwetje uit 1874. Ze trouwt met effectenhandelaar Hendrik Willem Mesdag en het stel vindt een gezamenlijke passie in de kunst. Ze wonen in Groningen en vervolgens in Den Haag. Na het overlijden van vader Van Houten is er geld om zich beiden volledig te richten op kunst: verzamelen én maken. Na het vroegtijdig overlijden van hun zoon biedt de kunst troost. Mesdag-van Houten specialiseert zich in (bloem)stillevens en landschappen. Reizen en exposities in binnen- en buitenland volgen. 

Hendrik Willem Mesdag, 'Landschap nabij Vries met ploegende boer' (1877), collectie Drents Museum
Sientje Mesdag-van Houten, 'Gezicht op heidelandschap met schaapherder en oud vrouwtje' (1854-1909), collectie Drents Museum

Pleisterplaats in Vries

Zwager Taco Mesdag en zijn vrouw Geesje Mesdag-van Calcar bezitten buitenhuis ‘Rezzago’, in Vries. Daar strijkt het echtpaar Mesdag-van Houten met regelmaat neer en schildert dan het Drentse landschap. Vries is per spoor goed te bereiken vanuit Groningen. Ook komt de postkoets er langs. Het is een belangrijke pleisterplaats voor kunstenaars van de Haagse School die naar Drenthe reizen. Schaapskooien, hutjes op de hei, turfbulten en donkere vlaktes worden door Sientje vastgelegd tijdens deze omzwervingen rondom Vries. Ze exposeert in 1874 in Amsterdam en Parijs haar eerste Drentse schilderijen, waarvan er nog vele zullen volgen.  

◼️ Sientje Mesdag-van Houten, Boerderij met schuurtje in de voorgrond (ongedatteerd), collectie Drents Museum

Kunstamazone

Hoewel zij in haar eigen tijd geroemd wordt als kunstenaar, wordt Mesdag-van Houten na haar overlijden steeds vaker in de rol van ‘de echtgenote van' geplaatst. Onterecht is daarom niet altijd meer haar positie als belangrijk kunstenaar in beeld. Een ‘zelfstandige kunstamazone, die haar eigen weg volgt’, zo typeert ze zichzelf. Eveneens vaak onbekend is dat Sientje Mesdag-van Houten een van de kunstenaars is die schildert aan het beroemde Panorama Mesdag. Ook is zij tijdens haar leven mecenas van vrouwelijke kunstenaars. Ze koopt hun werk en biedt hen kansen door haar bemoeienis in kunstenaarsverenigingen. De collectie die zij en haar man aanleggen schenken ze aan de staat en is nu Museum Mesdag in Den Haag.  

Collectie Drents Museum

Sientje Mesdag-van Houten

Boerderij met schuurtje in de voorgrond